TARBİYOMER, 4 Mart 2011 tarih ve 27864 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik ile kurulmuştur. Üniversitemiz Güney Yerleşkesi içerisinde oluşturulan Merkezin kurulmasını sağlayan esas unsur, Üniversitemizdeki araştırıcılar tarafından Kalkınma Bakanlığı’na (eski adıyla Devlet Planlama Teşkilatı, DPT) teklif edilen ve 5 milyon TL bütçe ile 2010 Yılı Yatırım Programına alınan “Tarımsal Biyoteknoloji ve Gıda Güvenliği Ar-Ge Merkezi” isim ve 2010K120410 nolu araştırma altyapı projesinin hayata geçirilmesidir. Proje ile şekillendirilen laboratuvar altyapısının kurumsal bir yapı kazanması yanında proje hedefleri çerçevesinde tüm kamu ve özel sektör kuruluşlarına Ar-Ge hizmeti verebilmesini sağlamak üzere proje araştırıcı ekibinin çabaları ile Rektörlüğe bağlı bu Uygulama ve Araştırma Merkezi kurulmuştur.
Başta Aydın olmak üzere çevre illerin ekonomisi büyük oranda tarımsal üretime dayalı olup bitkisel ve hayvansal üretim potansiyeli oldukça yüksektir. Bu yapı içerisinde tarımsal ürün miktar, kalite ve sağlığı yanında gıda üretim ve işleme yöntem ve teknolojileri anlamında önemli bir araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) ihtiyacı söz konusudur. TARBİYOMER, ilimizin ve bölgemizin tarımsal üretimini geliştirmeyi ve mevcut sorunlarına çözüm üretmeyi amaçlayan kamu ve özel sektör araştırıcılarının araştırma ve geliştirme ihtiyaçlarına odaklanmıştır.
Üniversitemiz Güney yerleşkesi içinde bulunan merkez, her türlü teknolojik donanıma sahip 1200 m2 kapalı alan içeren 2 katlı modern bir laboratuvar ve idare binasına sahiptir. Merkezi ısıtma ve soğutma sistemli olan bina, 11 adet laboratuvar, 2 adet soğuk oda (+4=616;C ve -18=616;C), 2 adet sarf malzeme deposu, 25 kişilik toplantı salonu, idare odası ve araştırmacı çalışma odasından oluşmaktadır. Bu proje kapsamında yapılandırılan laboratuvarlar, “Tarımsal Biyoteknoloji Birimi” ile “Gıda ve Yem Güvenliği Birimi” olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Bunlardan; Tarımsal Biyoteknoloji Birimi “moleküler genetik ve tanı”, “bitki doku kültürü” ve “hayvancılıkta üreme biyoteknolojileri” olmak üzere üç alt üniteye ait 7 laboratuvardan oluşurken, Gıda ve Yem Güvenliği Birimi ise fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal analizlere yönelik 4 laboratuvardan oluşmaktadır.
Binada yer alan değişik amaçlı laboratuvarlar kapsamında kullanılacak cihazların büyük bir çoğunluğu 2013 yılının ilk aylarına kadar satın alınmış, eğitim ve optimizasyonları tamamlanmış ve analizler için araştırıcıların kullanımına sunulmuştur. Kamu ve ilgili özel sektör araştırıcılarının merkezin sahip olduğu altyapı olanaklarından faydalanabilmesine yönelik ilkeler şekillendirilmiş olup merkez altyapısı çok sayıda araştırıcı tarafından etkin olarak kullanılmaktadır.
Güney Yerleşkesi’nde yer alan TARBİYOMER laboratuvarları, ilimizin ve bölgemizin tarımsal üretim sorunlarına çözüm üretebilmek için, kamu kuruluşlarının ve özel sektörün araştırma ve geliştirme ihtiyaçlarına odaklanmıştır. Merkez, kamu ve özel sektördeki araştırmacılara önemli bir Ar-Ge laboratuar altyapısı sağlamaktadır. Merkez kapsamındaki laboratuvar ve cihazlar tüm araştırmacıların Ar-Ge amaçlı kullanımlarına açıktır. Oluşturulan altyapı çok sayıda genç araştırmacının yetiştirilmesine ve ulusal veya uluslararası araştırma fonlarından birçok araştırmacının çok daha kolay finansal destek bulmasına olanak sağlamaktadır. Önceki yıllarda olduğu gibi 2018 yılında da çok sayıda araştırma projesi Merkezin laboratuvarlarında tamamlanmıştır. Şekillendirilen altyapı özellikle genç araştırmacıların hem teorik hem de pratik eğitim kazanmasına, öğrencilerin daha etkin eğitimine olanak sağlamaktadır.
Merkez, yurtiçi ve yurtdışı tüm araştırmacıların kullanımına açıktır. Merkez bünyesindeki cihazların kullanımı için araştırıcılardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Araştırıcılardan istenen cihaz kullanım tecrübesini belgelendirmesi ve analizler için gerekli sarf malzemelerini temin etmesidir. Merkez kapsamındaki altyapı kullanılarak 2018 yılı içerisinde elliiki (52) adet araştırma projesi yürütülmüştür. Merkezimiz laboratuvarları Lisans ve lisansüstü düzeyde birçok ders uygulamasına altyapı oluşturmuştur. Merkezimizde 30-31.03.2018 tarihlerinde sekiz (8) kursiyerin katılımı ile Öğr. Grv. Burcu KESER tarafından Uygulamalı Gaz Kromatografisi (GC) Eğitimi düzenlenmiştir.
Yerli ve yabancı birçok araştırmacıyı da ağırlayan TARBİYOMER’i 2018 yılında çok sayıda araştırmacı ziyaret etmiştir. Cezayir’den gelen ve mevcut çalışmalara iştirak eden 2 araştırmacıya ait bilgi aşağıda verilmiştir:
- Université Aboubekr Belkaid, Tlemcen, Cezayir’den ziyaretçi araştırmacı Sayın Amina BELLATRECHE 19.09-01.10.2018 tarihleri arasında TARBİYOMER laboratuvarlarındaki “Genetical polymorphisms in some plants (Bazı bitkilerdeki genetik farklılığın belirlenmesi)” konusundaki çalışmaya gözlemci olarak katılmıştır.
- University of Biskra, Cezayir’den ziyaretçi araştırmacı Sayın Mohammedi KENZA 09-22.12.2018 tarihleri arasında TARBİYOMER laboratuvarlarında “Microsatellite analysis for genetic diversity in some sheep breeds (Bazı koyun ırklarındaki genetik farklılığın belirlenmesi için mikrosatellit analizi)” konulu çalışmaya gözlemci olarak katılmıştır.