ADÜ Menü

Araştırma ve Uygulama Merkezi
Adnan Menderes

Demokrat Parti Kronolojisi

DP-1

1906                         Selamet-i Umumiye Kulübü’nün Kurulması

1908  Temmuz     Osmanlı Demokrat Fırkası’nın Kuruluş Çalışmalarının Başlaması

1909  Şubat               Osmanlı Demokrat Fırkası’nın Kurulması

1911  Aralık         5    Osmanlı Demokrat Fırkası’nın Hürriyet ve İtilaf Fırkası’na katılması

 

DP-2

1945  Mayıs     29      CHP’li 7 milletvekilinin bütçeye ret oyu vermesi

           Haziran   7      Celal Bayar, Adnan Menderes , Fuat Köprülü ve Refik Koraltan’ın CHP Meclis                                  

Grubu’na dörtlü Takrir ‘i vermesi

           Haziran  12    Dörtlü Takrir ‘in CHP Meclis Grubunda reddedilmesi

          Temmuz  18 Milli Kalkınma Partisi’nin kurulması,

          Ağustos   15   Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın TBMM Tarafından onaylanması

          Eylül        21   Menderes ve Köprülü’nün CHP’den ihraç edilmesi

          Eylül        26   Celal Bayar’ın milletvekilliğinden istifa etmesi      

          Kasım      27   Refik Koraltan’ın CHP’den ihraç edilmesi

          Aralık       3    Celal Bayar’ın CHP’den istifa etmesi

          Aralık      4     Tan olayı

1946  Ocak       7     Demokrat Parti’nin kurulması

          Mayıs     26    DP’nin Belediye seçimlerini boykotu

          Temmuz  21   Genel seçimlerde CHP’nin 394 , DP ‘nin  65 milletvekilliği kazanması

           Aralık      18   DP’nin Belediye seçimlerini boykotu

1947  Ocak     7-11   Demokrat Parti Birinci Büyük Kongresi

           Nisan         6      DP’nin milletvekili ara seçimlerini boykot etmesi

           Temmuz    12  İsmet İnönü’nün 12 Temmuz Beyannamesini ilan etmesi

           Temmuz  22-24 DP Küçük Kongresi

1948  Ocak          14  İstanbul İl Başkanı Kenan Öner’in DP ‘den istifası

           Mart      10  Bazı GİK Üyeleri ve milletvekillerinin DP’Den İhraç edilmesi

           Mayıs    5   9 milletvekilinin DP’den ihraç edilmesi

           Mayıs  10   DP’den ihraç edilenlerle istifa edenlerin ‘Müstakil Demokratlar Grubu’nu kurması

           Temmuz 6 Millet Partisi’nin kurulması

           Ağustos  13  DP’nin ara seçimleri boykot etmesi

           Ağustos  16  DP’den açıklma:’işçilere grev hakkı tanınacak’

           Eylül       17  DP’nin milletvekili ara seçimleri boykot etmesi

1949   Haziran20-25 Demokrat Parti İkinci Büyük Kongresi

           Temmuz  5  Müstakil Demokratlar Grubu’nun Millet Partisi ile birleşmesi

            Ekim      16  DP’nin ara seçimleri boykot etmesi

1950   Nisan   10   Fevzi Çakmak’ın ölümü

Mayıs    14 Genel seçimler.Dp’nin 408 , CHP’nin 69 milletvekilliği kazanması

            Mayıs    22  Celal Bayar’ın Cumhurbaşkanı , Refik Koraltan’ın TBMM Başkanı seçilmesi

            Mayıs    22  Adnan Menderes’in kabineyi kurması

            Haziran  2  1.Menderes Hükümeti’nin 282 oy ile TBMM ‘den güvenoyu alması

            Haziran  9  Adnan Menderes’in DP Genel Başkanlığına seçilmesi

            Eylül  3  Belediye seçimlerinde DP Genel Başkanlığına seçilmesi

             Ekim    15 İl Genel Meclisi seçimlerinde DP’nin 55 ili kazanması

1951   Mart    9       Hükümetin istifası ve 2.Menderes Hükümetinin Kurulması

          Nisan   2       2.Menderes Hükümeti’nin 345 oyla TBMM ‘Den güvenoyu alması

            Temmuz 25   Atatürk’ü Koruma Kanunu’nun yürürlüğe girmesi

            Eylül    16   Ara seçimlerde DP’nin 20 milletvekilliğinden 18’ini kazanması

            Ekim  15-20  Demokrat Parti Üçüncü Büyük Kongresi

1952   Mayıs  19     Türkiye Köylü Partisi’nin kurulması

           Temmuz  31  TÜRK-İŞ’in kurulması

            Aralık    9 Samsun Milletvekili Hasan Fehmi Ustaoğlu’nun laikliğe aykırı yazılarından dolayı                                                  DP’den ihraç edilmesi

1953   Ocak    22    Türk Milliyetçiler Derneği’nin kapatılması

             Ocak  31     Türk Milliyetçiler Derneği yöneticilerden DP Isparta Milletvekilleri Sait Bilgiç ve Tahsin Tola DP’den ihraç edilmesi

1954   Ocak   7      Genç Demokratlar Teşkilatı’nın kurulması

            Ocak  27     Köy Enstitülerinin kapatılması

            Ocak  27     Millet Partisi’nin kapatılması

            Şubat  10    Cumhuriyetçi Millet Partisi’nin kurulması

            Mayıs   2     Genel Seçimlerde DP’nin 490, CHP’nin 30 , CMP’nin 4, Bağımsızların 10 milletvekili kazanması

             Mayıs  17  3.Menderes Kabinesinin Kurulması

            Haziran 30  Kırşehir’in ilçe yapılması

            Kasım   7    Muhtar ve İhtiyar Heyeti seçimlerinde DP’nin ezici üstünlük sağlaması

1955   Eylül  6-7   6-7 Eylül olayları

            Eylül 25-30 CHP ve CMP’nin boykot ettiği Mahalli Seçimlerde DP‘nin üstünlük  kazanması

            Ekim   12  İspat Hakkını savunan dokuz milletvekilinin DP’den ihracı, on milletvekilinin DP’den istifa etmesi

            Ekim  15-20  DP Dördüncü Büyük Kongresi

            Kasım  29     DP grup toplantısı.Menderes dışındaki bakanların hükümetten istifa etmeleri

            Aralık   9      4.Menderes Kabinesinin kurulması

            Aralık   16     4.Menderes Kabinesi’nin 57’ye karşı 398 oyla güvenoyu alması

            Aralık  20     Hürriyet Partİsi’nin kurulması

1956   Haziran  6  TBMM’nin 1940’lardan kalan Milli Korunma Kanunu’nu yeniden kabulü

1957    Ocak     5   Eisenhower Doktorini’nin resmen açıklanması

             Mayıs    9   Hürriyet Partisi’nin milletvekili sayısınnın 34’e yükselerek Ana Muhalefet Partisi durumuna gelmesi

             Eylül      7Fuad Köprülü ‘nün DP’den istifa etmesi

             Ekim    27   Genel seçimlerde DP’nin 408, CHP’nin 173,CMP’nin 4,CHP’nin 4 ve Bağımsızların 2 milletvekili kazanması

             Kasım   25 5.Menderes Kabinesi’nin kurulması

             Aralık    4    5.Menderes Kabinesi’nin 133 ret oyuna karşılık 403 kabul oyu ile güvenoyu alması

1958    Ocak    16   İktidara karşı darbe yapmak amacıyla komite kurmakla suçlanan dokuz subayın tutuklanması

             Ağustos  8   Yapılan devalüasyon ile ABD dolarının 2.82 TL’den 9.45 TL’ye yükselmesi

            Ekim   7    Muhalafet partilerinin ‘Milli Muhalefet Cephesi’ kurmak için harekete geçmeleri

           Kasım 24 Hürriyet Partisi’nin CHP’ye katılma karar alması

            Aralık  26  Milli Korunma Kanunun çıkması

 1959    Şubat   17  Adnan Menderes’in uçak kazası

              Aralık   6-7  ABD Başkanı Eisenhower’ın Türkiye’yi ziyaret etmesi

1960   Nisan    12  Başbakan Menderes’in temmuz ayında Moskova’yı ziyaret edeceğini açıklaması

            Nisan   18 Tahkikat Komisyonu’nun kurulması

            Mayıs  25 Adnan Menderes’in Tahkikat Komisyonu’nun görevini tamamladığını açıklaması

           Mayıs  27 Darbe ile DP iktidarına son verilmesi

           Mayıs  29 Cuntanın İçişleri Bakanı Namık Gedik’i yargısız infazı(Namık Gedik’in intihar ettiğine dair açıklama yapılması)

           Haziran 18  DP’nin kapatılması talebiyle dava açılması

           Eylül     1  Demokrat Parti’nin faaliyetten men edilmesi

           Ekim  14 Yassıada Duruşmaları’nın başlaması

1961       Eylül  16  Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan’ın İmralı Adasında idam edilmeleri

               Eylül  17   Adnan Menderes’in idam edilmesi

                Eylül 29 Demokrat Parti’nin fesedilmesi

1962     Ekim   18  Demokrat Partililere kısmi af çıkması

1966    Ağustos  8Cezaevinde kalan Demokrat Partililere genel af çıkması

1969    Kasım      7 DP’lilere siyasi af çıkması

1970    Haziran   16  TİP’in başvurusu üzerine DP’lilerin siyasi affının Anayasa Mahkemesi’nce iptali

1974    Nisan      4  DP’lilere siyasi affın yeniden çıkması

1980    Eylül      12  Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yönetime el koyması

DP-3

1975   Ocak      22   Necati Turgut başkanlığında Demokrat Parti isimli bir parti kurulması

1981                           12 Eylül Yönetiminin bütün partileri bu arada DP ismiyle kurulmuş partiyi de kapatması

1992    Kasım    5 DP (3)’nin delege listelerinin Resmi Gazete’de yayımlanması

            Aralık     6 DP isimli partinin Büyük Kongresini yaparak siyasi hayata devam kararı alması

1993    Ocak  Aynı isimli iki parti olamayacağı, gerekçesiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın DP(3) hakkında kapatma davası açması

1994   Eylül     13  Anayasa Mahkemesi ‘nin DP(3)’yi kapatması

1995    Şubat   15  Gerekçeli kapatma kararının Resmi Gazete’de yayınlanması

DP-4

1986    Ağustos   22  Celal Bayar’ın ölümü

1990    Eylül       17   Adnan Menderes,Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın İmralı’da bulunan mezarlarının devlet töreni ile İstanbul’daki Anıtmezar’a taşınması

1992    Haziran   19  Kapatılan Siyasi Partilerin yeniden açılmasına imkan veren 3821 sayılı yasanın TBMM’de kabul edilmesi

            Temmuz   1 3821 sayılı Yasa’nın Resmi Gazete’de yayınlanması

         Temmuz   7  Demokrat Parti’nin hayatta kalan üç GİK Üyesi Prof.Rıfkı Salim Burçak, Muzaffer Kurbanoğlu ve Hüseyin Fırat’ın DP kongresi ile ilgili olarak Prof.Dr.Orhan Morgil’i ‘ Genel Koordinatör’ olarak görevlendirilmeleri

              Eylül       11 Bayar Köşkü’nün Demokrat Parti Genel  Merkezi olarak açılması

              Kasım     29 Demokrat Parti Beşinci Büyük Kongresi.DP’nin 32 yıl sonra yeniden siyasal hayata dönmesi, Hayrettin Erkmen’in Genel Başkanlığa seçilmesi

             Aralık     20  Adalet Partisi kongresinde AP’nin DYP’ye iltihak etmesi

1993    Nisan     17  Turgut Özal’ın ölümü

             Mayıs    21  Aydın Menderes’in Genel Başkanı olduğu Büyük Değişim Partisi’nin (BDP) kurulması

              Mayıs   23  DP Altıncı Büyük Kongresi. Hayrettin Erkmen’in yeniden Genel Başkan seçilmesi

              Kasım  19  DP’nin 16 GİK Üyesi’nin partiyi BDP ile birleştirmek için Başkanlık Divanı’nı devirmesi 16’ların ihraç edildiğini açıklaması

1994     Ocak   14  Aydın Menderes ve 55 arkadaşının BDP’den istifa etmeleri DP Keçiören İlçe Başkanlığı’na kayıt olmaları

              Ocak  16 Demokrat Parti Olağanüstü Büyük Kongresi.Aydın Menderes’in DP Genel Başkanlığı’na seçilmesi

  Mart  27 Mahalli Seçimler.DP’nin , sadece seçime girilen yerler dikkate alınırsa %2.2, tüm Türkiye ‘de kullanılan oylar hesap edilirse %0.54 oy alması

1995   Temmuz 29 DP Yedinci Büyük Kongresi

            Kasım      2  DP GİK toplantısında Aydın Menderes’e seçimlerde yapılacak ittifakla ilgili yetki verilmesi

             Kasım    24 Aydın Menderes’in Refah Partisine katılması

             Kasım    28 Aydın Menderes’ten boşalan DP Genel Başkanlığı’na GİK içinden seçim yapılması. Murat Uzman’ın kongreye kadar geçici genel başkan seçilmesi

              Aralık   24 Milletvekili Genel Seçimleri

1996     Ocak     7  DP’nin Kuruluşu’nun 50.yıl dönümü

              Ocak     7 DP Olağanüstü Büyük Kongresi’nde Murat Uzman’ın genel başkanlığa seçilmesi

              Mart    15RP İstanbul Milletvekili Aydın Menderes’in Sandıklı yakınlarında trafik kazası geçirerek felç olması

              Ekim   20 DP Olağanüstü Kongresi. Yüksek Disiplin Kurulu Üyeleri için seçim yapılması

1997    Ağustos  10  Mahkeme kararıyla oluşturulan Çağrı Kurulu’nun DP 10.Olağanüstü Büyük Kongresi’ni toplaması. Kongrede Genel Başkan Murat Uzman’ın 3’e karşı 158 oyla DP’den ihraç edilmesi

Ağustos 13 GİK toplantısında, yeni kongreye kadar Yalçın Koçak’ın DP Genel Başkanlığına vekalet etmesi kararının alınması

               Eylül  25   DP 11. Olağanüstü Büyük Kongresi’nde Korkut Özal’ın DP Genel Başkanlığına seçilmesi

                Kasım  21  DP 12.Olağanüstü Büyük Kongresi’nde Demokrat Parti’nin Yeni Parti ile birleşmesi

1998      Temmuz  26 Demokrat Parti 8. Olağanüstü Büyük Kongresi

1999      Nisan      18 Milletvekili ve Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde DP’nin 92.093 oy alarak %0.30 oranla 12.parti olması

                                                                                              (syf-247,248,249,250,251)